Murda
Murda, gerçek adıyla Önder Doğan, 30 Ocak 1984’te Hollanda’nın Amsterdam kentinde doğdu. Türkiye kökenli bir ailenin çocuğu olan Doğan, çocukluğunu İspanya, Türkiye ve Hollanda arasında geçirdi. Farklı kültürlerin etkisiyle büyüyen Murda, küçük yaşlardan itibaren müziğe ilgi duymaya başladı. Hollandalı okul arkadaşlarının telaffuz etmekte zorlandığı ismi nedeniyle önce “Türk” lakabını kullandı, fakat bu ifadenin okul dışında farklı çağrışımlar yaratması sebebiyle daha sonra “Murda” ismini sahne adı olarak benimsedi. Müzik kariyerine 2008 yılında yayımladığı ilk albümüyle adım attı. İlk dönemlerinde Hollanda’da Kraantje Pappie ve Ronnie Flex gibi isimlerle iş birlikleri yaptı. Hip hop ve trap türlerine yöneldiği bu dönemde, Hollanda rap sahnesinde kendine güçlü bir yer edindi. SirOJ prodüktörlüğünde hazırladığı “Turkse Pizza EP” ile sahnedeki karakterini daha da belirginleştirdi. Murda’nın dikkat çekici projelerinden biri de Hollanda’da başrolünde yer aldığı “Gangsterboys” filmi oldu. Bu projeyle birlikte müzik dışında da görünürlüğünü artırdı. 2019’da yayımladığı “Baba” albümünü, doğan kızı için bir armağan olarak hazırladı ve albüm, sanatçının daha kişisel ve duygusal yönünü yansıttı. Aynı yıl, sosyal medyada uzun süredir takipte olduğu Ezhel ile tanıştı. Ezhel’in kendisine “10 yıldır müziğini dinliyorum” demesiyle başlayan bu dostluk, kısa sürede ortak projelere dönüştü. İkili, ilk olarak “Boynumdaki Chain” şarkısını yayımladı, ardından gelen “Aya” adlı parçayla Türkiye’de büyük çıkış yakaladı. “Aya”, YouTube’da 100 milyonu aşkın izlenmeye ulaştı ve Murda’yı Türkiye’de tanınan bir isim hâline getirdi. Bu başarıyı “Bir Sonraki Hayatımda Gel” ve “Eh Baba” gibi parçalar izledi. Her üç şarkı da Spotify’ın Türkiye Top 200 listesinde üst sıralara yerleşti. Ezhel ile birlikte yaptığı albüm Türkiye’de en çok dinlenenler arasında yer aldı ve Murda, Türkiye müzik sahnesinde de kalıcı bir yer edindi. 2020’de yayımladığı solo albümü “Doğa” ile kariyerinde hem bağımsız bir çizgi geliştirdi hem de Ezhel ile ortaklığının dışında da güçlü bir üretim süreci olduğunu kanıtladı. Çift dilli söz kullanımı, Afro trap, R&B ve elektronik unsurlarla bezeli altyapılarıyla Murda, hem Avrupa hem Türkiye rap sahnesinde kendine özgü bir ses olarak öne çıktı. Kariyeri boyunca dijital müzik platformlarında büyük başarı yakaladı; parçaları milyarlarca kez dinlendi ve izlendi. Kendi ifadesiyle Türkiye’ye yönelmek, kariyerinin en önemli adımı oldu. Müziğe olan bağlılığı, kültürler arası geçişkenliği ve farklı coğrafyalarda kurduğu dinleyici bağıyla, çağdaş rap sahnesinin uluslararası figürlerinden biri hâline geldi.